Tandır'da Ramazan Lezzetleri...

 Tandır'da Ramazan Lezzetleri...

Doğu Anadolu Bölgesi'nin vazgeçilmez lezzetleri arasında yer alan ve tandırda hazırlanan tandırda kaz, tandırda pişi ve tandırda keteler, ramazan ayında iftar ve sahur menülerini süslüyor. Tandır kullanımının yaygın olduğu Kars'ın Akyaka ilçesindeki kadınlar, ramazan ayında imece usulü tandırda yemek hazırlama geleneği ni yüzyıllardır yaşatıyor.

Camuşlu köyündeki kadınlar, ramazan boyunca katmer, kete, sarma, börek, pişi, gagala, kaz ve tandır ekmeğini, öğle saatlerinde yaktıkları tandırlarda iftar ve sahur lezzetleri için imece usulü hazırlıyor.

Geleneksel Türk mutfağında ve yöresel mutfaklarımızda Tandırın yakılarak hazır hale getirilmesinden ekmek, kete ve kazın pişirilmesine kadar büyük emek isteyen işlerde ev kadınları hünerlerini sergiliyor. İçinde tezek ve odun yakılan tandırda, önce ekmek ve kete daha sonra ise yöresel yemekler pişiriliyor.

Köylülerden Zekiye Yılmaz, ramazan ayında iftar sofraları özenle hazırladıklarını söyledi. Tandır başında ekmek ve kete yaptıktan sonra yemekleri pişirmeye geçtiklerini ifade eden Yılmaz, şöyle konuştu: "Kars ketesini yaylalardan toplanan yağlarla yapıyoruz. 

Ketelerimiz çok lezzetli ve tok tutuyor. Tabii bu lezzetini doğallıktan alıyor çünkü yaylada yaptığımız sarı yağları ketede kullanıyoruz. Kullandığımız yumurta ve süt hepsi doğal, bunları kete yapımında kullanıyoruz. İsteyenlere tatlı kete de yapıyoruz, herkesin damak tadına göre ketelerimiz oluyor. 

Tandırda ketelerimizi pişirmeden önce lavaşlarımızı çekiyoruz, daha sonra kalın ekmek yapıyoruz. Son olarak ketelerimizi pişiriyoruz, sahur ve iftarda sofralarımızı süslüyor."

Antika Gegöz de ramazanda kadınlarla toplanıp lavaş ve kete pişirdiklerini belirterek, "Kars ketesi organik yağdan yapılıyor, yumurtalar organik, daha lezzetli oluyor. Ramazanda kete tok tuttuğu için en çok sahurda tüketiliyor. Bunların yanında meşhur Kars kazını yapıyoruz, bu ayı bereketli bir şekilde geçiriyoruz." ifadelerini kullandı.

Ramazan ayında il dışındaki birçok akrabalarına kete gönderdiklerini dile getiren Gegöz, bu ayı paylaşarak daha güzel geçirdiklerini anlattı.

Tandırda Kaz Çekmesi Tarifi 

Kars Bölgesi geleneksel mutfak kültürü ve yemeklerinden birini de, tandırda kaz çekmesi yemeği oluşturmaktadır.

En iyi Ramazan Lezzetlerinden Tandırda Kaz Çekmesi Yapılış Tarifi

Tandır içinde pişirilen kaz yemeği, Kars Bölgesi’nde yüzlerce yıldan beri geleneksel olarak yapılmaktadır. Tandır içinde yakılan ateş kor haline getirildikten sonra, bunun üzerine geniş ağızlı bir çömlek içine ayıklanmış ve yıkanmış bulgur ile yeterince su konularak, bırakılmaktadır. 

Bunun üstüne gelecek biçimde yıkanan kurutulmuş kaz demir bir çubuğa geçirilerek asılır. Çömlek içine bulgur ile birlikte konan su kaynayıp buharlaştığı için, kaz etinin fazla kurumadan pişmesi de sağlanmaktadır. Tandırın üzerine sac kapak konulur ve kazın daha çabuk pişmesini sağlamak için sacın üzeri çamur ile sıvanarak kapatılır. Kaz ve onun yağlı suyu ile pişen çömlek içindeki bulgur pilavı, 2 – 2.5 saat sonra tandırdan çıkartılır.

Çömlek içindeki bulgur pilavı, geniş bir tepsi içine boşaltılır. Pişen kaz eti parçalara ayrılarak, bulgur pilavının üzerine konur ve açık ekmek, lavaş veya tandır ekmeği ile birlikte sıcak sıcak servise sunulur. Bu lezzetli yemeğin yanında, genellikle kayısı, erik veya üzüm hoşafı içilmektedir.

Tandırda kaz çekmesi yemeği oldukça lezzetli olmasının yanı sıra, çok besleyicidir. Kurutulmuş kaz etinden yapılan bu özgün yemeğin lezzetine, diğer kümes hayvanlarında rastlanılmamaktadır. Bu yüzden bir kez bu lezzetli kaz eti ve bulgur pilavını yiyen insan, bir daha bu olağanüstü lezzeti ömrünün sonuna kadar unutamaz.

Kars Bölgesi insanının damak zevkini belirleyen tandırda kaz çekmesi yemeği, diğer yörelerin yemek lezzetinden çok büyük farklılık göstermektedir. Bu yüzden bu özgün yemek, yüzlerce yıldan beri geleneksel mutfaklarımızda olarak yalnızca Kars Bölgesi’nde yapılmakta ve büyük bir iştahla yenilmektedir.