NFT Nedir?

 NFT Nedir?

NFT’ler son zamanların en popüler kripto para fenomeni haline geldi. Peki, NTF ne demek? NFT coin ne işe yarar? NTF nasıl satılır?

Dijital bir sanat eseri, ünlü Christie’s müzayede evinde 69,3 milyon dolara satıldı. Ancak müzayedeyi kazanan kişi bir heykelin ya da bir tablonun değil, NFT olarak bilinen eşsiz bir ‘dijital jeton’un sahibi oldu.

ABD'de Christie’s müzayede evi tarafından 69,3 milyon dolara satılan Beeple takma adlı dijital sanatçının kolaj resimlerden oluşan eseri tüm dünyanın dikkatini NFT’lere çekti.

Bitcoin'in geleneksel para birimlerine dijital bir alternatif olarak ortaya çıktığı bu dönemde, NFT’ler de artık koleksiyon eserlerine dijital bir karşılık olarak kendini gösteriyor.

Gün geçtikçe daha yüksek fiyatlara alıcı bulmaya başlayan NFT’lerde gelecek görenlerin yanı sıra, kısa sürede patlayacak bir balon olduğunu düşünerek şüpheyle yaklaşanların sayısı da az değil.

NFT Nedir? Özellikleri Nelerdir?

En yalın anlatımla NFT’ler dijital sanat eserlerini ve koleksiyon ürünlerini tescil edilebilir ve satılabilir varlıklar haline getiren dijital sertifika anlamına geliyor.

İngilizce adıyla (N)on-(F)ungible (T)okens veya kısa adıyla NFT’ler “Takas Edilemez Jetonlar”

NFT’ler, bitcoin ve ethereum gibi kripto paraları destekleyen veritabanı olan blok zinciri (blockchain) teknolojisini kullanıyor.

Bitcoin veya ethereum gibi kripto paralar NFT’lerden farklı olarak tıpkı günlük hayatımızda kullandığımız banknotlar gibi birbirleri ile takas edilebiliyor.

Örneğin, 100TL değerinde bir banknotu iki adet 50TL’lik bir banknotla değiştirsek bile değerinde herhangi bir değişiklik olmaz. Bu yönüyle kripto paralar da tıpkı banknotlar gibi ekonomide "takas edilebilir" varlıklar olarak öne çıkıyor. 

Ancak bazı varlıklar sahip oldukları kendilerine özgü nitelikleri nedeniyle eşsiz ve bu özellikleri onları "takas edilemez" bir başka deyişle değiştirilemez varlıklar yapıyor. 

Tek ve eşsiz

Mimar Sinan’ın ustalık eserlerinden Selimiye Camii gibi eşsiz bir mimari şaheser veya Leonardo da Vinci’nin ünlü Mona Lisa tablosu gibi türünün tek örneği bir tablo eşsizdir ve takas edilemeyen, değiştirilemeyen varlıklardır. Mona Lisa tablosunun fotoğrafını çekebilirsiniz veya basılı bir kopya posterini satın alabilirsiniz ama bu eserin her zaman için dünyada sadece tek bir adet orijinali bulunacaktır.

NFT’ler de benzer şekilde tek ve eşsizdir, karşılıklı olarak birebir takas edilemezler, yani dünyada hiç bir NFT bir diğeri ile birebir aynı olamaz. 

Bu dijital simgeler, sanal varlıklar için onları satın alan kişilerin sahipliğini tescil eden sertifikalar olarak da düşünülebilir.

NFT’leri değerli yapan ne?

Tablolar veya heykeller gibi geleneksel sanat eserleri değerlidir çünkü eşsizdirler ve türünün tek örneğidirler. Günümüzde geleneksel yağlı boya tablolar veya heykel sanatı gibi somut tasarımların yanı sıra bilgisayarlar ve tabletler ile hazırlanan dijital sanat eserleri de önem kazanmıştır.

Bilgisayarlarda veya bulut depolama alanlarında dijital dosyalarda saklanan bu eserler kolaylıkla ve sonsuz kereler çoğaltılabilmekte, basılabilmekte veya sosyal medya platformlarında paylaşılabilmekte..

Örneğin milyonlarca insan Beeple’ın dijital sanat eserinin 69,3 milyon dolara müzayedede satıldığını öğrendi ve bu görsel sayısız kereler kopyalanmış ve çoğaltıldı.

Peki NFT sahibi olmanın ayrıcalığı, bu denli yüksek fiyatlar ödemenin alıcısına sunduğu değer nedir?

Bu eseri NFT olarak satın alan kişi eserin “orijinaline” sahip olduğunu belgeleyen “dijital jetona” sahip olur. Bu sayede tek ve benzersiz olan orijinal eser artık sonsuza kadar sadece satın alan kişiye ait olacaktır.

Mona Lisa tablosunun internette veya basılı ortamlarda milyonlarca kopyası var, ancak orijinalinin her zaman tek bir sahibi olacaktır. NFT'ye dönüştürülmüş dijital sanat eserleri için de aynı durum geçerlidir. 

NFT’ler sayesinde artık dijital sanat eserleri, onların orijinaline olan sahipliği garanti altına almakta ve onları alınıp satılabilir dijital sertifikalar haline getirmekte.

Bir sonraki satıştan pay da alınabilir

Her ne kadar NFT'nin orijinaline tek bir kişi sahip olsa da, pek çok satışta, sanatçı eserinin telif haklarına sahip olmaya devam etmekte, böylece bunun kopyalarını satma haklarını da elinde tutmaktadır. NFT’ler aynı zamanda içlerinde akıllı sözleşmeler de barındırabilirler. Bir sanatçıya, örneğin gelecekteki herhangi bir satıştan bir pay almasını sağlayacak haklar içerebilirler.

Tıpkı kripto para gibi, NFT’lerde de ona sahip olan kişinin bilgileri blok zincir (blockchain) olarak adlandırılan paylaşımlı bir ana veri tabanında tutulur. Kayıtlarda herhangi bir sahtecilik söz konusu değildir çünkü ana veritabanının birebir kopyaları dünyada aynı anda on binlerce bilgisayarda daha saklanmakta.

NFT’ler ne kadara satılıyor?

NFT’lerin hayatımıza girmesi çok da yeni sayılmaz. Kripto para platformu Ethereum üzerinde oynanan CryptoKitties adlı bir dijital ticaret oyununda insanlar blok zincirde saklanan ve hiçbiri birbirinin aynısı olmayan sanal kedileri alıp satarak ilk NFT’lerin temelini atmıştı.

Aslında teorik olarak uzun zamandır hemen herkes kendine ait olan dijital bir çalışmayı NFT olarak satabiliyordu. Ancak son günlerde manşetlere yansıyan milyonlarca dolarlık NFT satışı haberleri neticesinde artık bu konu kitlelerin ilgi odağı haline gelmiş durumda.

Hemen bir kaç hafta sonrasında, müzisyen Grimes dijital sanat eserlerinin bir bölümünü 6 milyon doların üstünde bir rakamla sattı.

Sadece sanat eserleri de değil, Twitter’ın kurucusu Jack Dorsey kendisine ait ilk Tweet’i NFT olarak tanıttı ve açık artırmada 2,5 milyon doların üzerinde rağbet gördü.

NFT, tam adıyla değiştirilemez token anlamına gelmektedir. Dijital para birimlerinin aksine farklı özellikler sahiptir. Bunların en temelini ise bölünemez, yıkılmaz ve doğrulanabilir olmaları oluşturmaktadır. NFT aynı zamanda pasif gelir noktasında da öne çıkıyor. Bir kullanıcı kendi sanat eserini değiştirilemez token ile oluşturduğu takdirde kendisine pasif gelir oluşturmuş oluyor. 

Peki, NFT nedir ve ne demek? İşte, değiştirilemez token anlamına gelen NFT hakkında detaylı bilgiler...

Değiştirilemez Tokenlar (NFT), fiziksel dünyadaki koleksiyon parçalarının dijital yansımalarıdır. Herhangi bir futbolcu kartının, bir ayakkabının veya bir kalemin değiştirilemez tokenı olabilir. Bu tokenlar, kripto para birimlerinin aksine birbirleriyle takas edilemez çünkü her değiştirilemez token, dijital para birimlerinin aksine birbirinden farklıdır.

Değiştirilemez tokenlar rahatlıkla birbirilerinden ayrılabilmeleri ve doğrulanabilmeleri için özel olarak tasarlanmışlardır. Genellikle Ethereum altyapısında oluşturulan bu dijital varlıklar, ERC-721 ve ERC-1155 belirteçlerinin standartlarına göre oluşturuluyorlar. Ethereum altyapısının yanı sıra Eos, Neo ve Tron geliştiricileri de NFT oluşumunu teşvik etmek adına kendi belirtaç standarlarını yayınladılar.

Değiştirilemez Tokenların başlıca üç özelliği vardır.

Bölünemez

Yıkılmaz

Doğrulanabilir

Değiştirilemez Tokenlar, sahip oldukları özellikler sebebiyle genellikle telif hakkı bulunan ürünler oluşturmak için tasarlanılıyor. Örneğin bir sanatçı, kendi sanat eserini değiştirilemez token olarak oluşturduğunda ürünün her satışında sanatçı kendisine pasif gelir oluşturmuş oluyor.